Hoofdstuk 5
De kracht van leren en ontwikkelen
Geluksmythen
Actief omgaan met materiaal dat je wilt leren helpt om het beter te onthouden. Deze video kun je gebruiken als materiaal om actief leren te bevorderen. Hoor je iets interessants tijdens een van deze lezingen? Noteer het voor jezelf, en kijk of het nuttig is voor je persoonlijke mental manual (zie ook hoofdstuk 6 in het boek).
Reflective practice en action research
Het erkennen van persoonlijke ontwikkeling als kunst
Action Research
Action research betekent letterlijk: onderzoek door actie. Deze houding richt zich op het eigen maken van een focus, op scherp nadenken over hoe je handelt en hoe je de dingen aanpakt in je leven.
Doel daarbij is je eigen doen en laten te verbeteren of het op een hoger niveau te tillen. Het beginsel van action research is ongewoon: action research stelt dat je als levend wezen je ideaal - het optimale - nooit zult bereiken, maar dat het bijzonder de moeite waard is daar toch naar te streven. Het is de kern van ieder ontwikkelingsgericht denken.
Action research moedigt activiteiten aan als het beschouwen, nadenken over het eigen handelen, en nadenken over het omgaan met anderen. Onderzoek bestaande gewoonten en stel je kwetsbaar op. Met als direct doel open te staan voor de mogelijkheid van veranderen. (Vrij naar Mill, 2000)
Reflective practice
Reflective practice staat een dieper begrip van je eigen leefgewoonten. Een gevolg daarvan is uiteindelijk een grotere effectiviteit. Andere specifieke voordelen betreffen het waarderen van idealen van jezelf, het ter discussie stellen van tradities, het erkennen van persoonlijke ontwikkeling als kunst, en respect voor de diversiteit van het eigen brein en de eigen persoonlijkheid. (vrij naar Eric Digest, 2000).
Reflective practice heeft meer voordelen: het kan in je mental manual (hoofdstuk 6 in het boek Mental Design) een hulpmiddel zijn voor onderzoek en opbouw van je persoonlijke ontwikkeling. Een aantal concrete tips en vragen die je kunt stellen:
- Denk na over (micro)doelen en paden die je wilt bewandelen in je persoonlijke omgeving. Je brein leert en ontwikkelt het best bij kortdurende stappen die vol gezond verstand zitten en daarbij eenvoudig zijn om te herhalen. Door het herhalen krijgen ze kracht en duurzaamheid.
- Onderzoek je omgeving door actief vragen te stellen. Wie (welke mensen) zijn daarin aanwezig wat betreft de ondersteuning voor je doelen? Wat is daar aanwezig wat heilzaam of gezond makend is. Wat zijn belemmeringen? Hoe wil je met die belemmeringen omgaan? Vraag je af: wat doet mij slecht? Wat doet mij goed?
- Omschrijf ook situaties waarin nog niet lukt wat je wilt. Hoe komt dat? Snap je al hoe het zit, of is het nog een raadsel welke patronen een rol spelen? Is het zinvol een ander te vragen hoe zij/hij dat ziet? (Je hoeft niet alle wielen zelf uit te vinden.)
- Ontwikkel in samenspraak met iemand die je vertrouwd nieuwe manieren van omgaan met een situatie die nieuw voor je is. Wie wilt leren kitesurfen, neemt ook les, en vraagt advies, zowel over de techniek als over materialen.
- Ontwikkel overzichtelijke leersituaties waarin je kunt oefenen met je microdoelen.
- Pas bestaand gedrag aan. Behoud het goede, en breid jezelf uit met één stap - in nieuw gedrag - per keer.
Een persoonlijk essay over Marcus Aurelius
Marcus Aurelius een essay door Joris Jan Trimbos.pdf
In dit pdf een essay over Marcus Aurelius geschreven door psycholoog Joris Jan Trimbos.
The School of Life
The School of Life is een instituut, opgericht door Alain de Botton. Het is een schoolvoorbeeld hoe leren 2.0 en connected learning vormgegeven kunnen worden. Klik op 'Watch Talks' en het Youtube kanaal verschijnt. Twee suggesties: Kijk naar Roman Krznaric over 'How to find fulfilling work' en Ken Robinson over 'Passion'.
Huwelijkse voorwaarden
Iedereen wil voorkomen dat het bergafwaarts gaat met zijn of haar relatie. Gelukkig kan dit ook voorkomen worden, de sleutel hiertoe is een positieve benadering. In het boek Huwelijkse voorwaarden geeft Psychologe Harriet Lerner een enorme hoeveelheid tips voor een gezonde, langdurige relatie.
Dit boek en het boek Houd me vast vullen elkaar mooi aan op het gebied van emoties en communicatie in partnerrelaties.
De beste en slechtste manieren om te leren.
Wat werkt slecht en wat werkt goed? We gebruiken weinig effectieve leertechnieken, zo blijkt uit onderzoek. Dit artikel van Time Ideas is een toegankelijk stuk over het - in onderwijskringen bekende - onderzoek van Dunlosky. Spreid je leerproces door de tijd, dat is een van de meest opvallende uitspraken. Tip: klik op 'EDUCATION' boven in het artikel, en je ontdekt meer interessant onderzoek over ontwikkeling en onderwijs.
Positieve psychologie
Deze video kun je gebruiken als materiaal om actief leren te bevorderen. Hoor je iets interessants tijdens een van deze lezingen? Noteer het voor jezelf, en kijk of het nuttig is voor je persoonlijke mental manual (zie ook hoofdstuk 6 in het boek).
Persoonlijke notities van Marcus Aurelius
Marcus Aurelius, de Romeinse keizer die van 161 tot 180 heerste en een groot vertegenwoordiger van de Stoa, schrijft op een inspirerende manier over zijn idealen en twijfels. De methoden die hij beschrijft werken in onze tijd nog minstens net zo goed. Zijn persoonlijke notities is dan ook een uiterst interessant en inspirerend boek en is zeker een aanrader.
Alain de Botton
Alain de Botton bespreekt hier onze ideeën over slagen en falen -- en onderzoekt de aannames die aan deze twee oordelen ten grondslag liggen. Is succes altijd verdiend? En falen? Ook geeft hij suggesties om werkelijk plezier in ons werk te krijgen. De Botton is filosoof en schrijver. Hij is bekend geworden door zijn TED- talks, zijn boeken en zijn School of Life in London.
De neuronen die beschaving vorm geven
Houd me vast
We zijn allemaal op zoek naar liefde, steun en verbondenheid, maar soms hebben we daar een beetje hulp bij nodig. Die hulp komt van dr. Sue Johnson, ontwikkelaar van Emotionally Focused Couple Therapy.
In Houd me vast maakt Sue Johnson de lezer deelgenoot van haar baanbrekende en buitengewoon succesvolle programma voor het creëren van hechte en veilige relaties.
Dit boek en het boek Huwelijkse voorwaarden vullen elkaar mooi aan op het gebied van emoties en communicatie in partnerrelaties.
Mental design en onderwijs
Het boek mental design heeft een uitgesproken visie: onderwijs in toegepaste (positieve) psychologie is een centraal hulpmiddel om mensen al vroeg in hun leven mentaal vaardiger te maken. Op de website Lessen in geluk zie je hoe in Nederland de eerste stappen worden ondernomen om veerkracht en stabiliteit te versterken bij schoolgaande kinderen. Hier vind je een van de onderzoeken die de inzet van mindfulness op scholen onderzoekt. Het onderzoek is een samenwerking van Professor Willem Kuyken van the University of Exeter, met de Universiteit van Oxford en de Universiteit van Cambridge. In de onderstaande video staan enkele highlights van de 'mindfulness in schools conference' uit 2013, met op 1.25 de treffende zin "watching the thougt traffic of your mind". Ook interessant door de korte fragmenten van deelnemende scholieren die iets vertellen over wat de mindfulness training voor hen betekent.
In de lezing hieronder bespreekt Dr. Mark Greenberg (Penn State University) onderzoek over het cultiveren van mindfulness in opvoeding, scholen en opleidingen. Hij geeft een aantal voorbeelden hoe oefeningen worden vormgegeven, en vertelt dat er nog veel te ontdekken valt (vanaf 28.19) . Zo is het belangrijk de effectiviteit te onderzoeken van verschillende (mindfulness) technieken op verschillende leeftijden. Mindfulness is geen oplossing voor alles en iedereen, integendeel. Er zijn veel individuele verschillen waar rekening mee gehouden dient te worden. Een duidelijk advies aan ouders en docenten: doe zelf mindfulness oefeningen. Dit heeft een direct effect op het aandachtig aanwezig zijn en kunnen luisteren naar kinderen. Daarbij vertoon je precies het voorbeeldgedrag dat je wilt bevorderen bij je kinderen of de mensen die je les geeft. Dat blijft de meest krachtige manier van leren, via voorbeeldgedrag. Een lezing met prachtige afsluitende suggesties.